De Eburonen-schat van Amby
Auteur: Harry Lindelauf
Fotografie: VU Amsterdam
Dit zijn de favoriete Via Belgica-vondsten van de experts.
Ontdek wat archeologen antwoorden op onze vraag: wat is jouw favoriete Romeinse vondst langs de Via Belgica in Zuid-Limburg? De antwoorden zijn gevarieerd en verrassend. Van een bronzen Diana-been tot spectaculaire zandstenen askisten. In tien afleveringen presenteren wij de keuze van experts. In de eerste aflevering:
Nico Roymans— Hoogleraar Noordwest-Europese Archeologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam.
‘Mijn belangrijkste vondst uit het Zuid-Limburgse dateert uit de tijd van de verovering door Caesar. Het is de goudschat van Amby bij Maastricht. Dat is een uniek document dat direct betrekking heeft op de Romeinse verovering. Het is voor mij duidelijk een vondst van internationale betekenis.’ Nico Roymans is hoogleraar Noordwest-Europese Archeologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en onderzoekt de samenhang tussen Keltisch-Germaanse en Romeinse samenlevingen.
Regenboogschoteltjes
De schat die hij zo hoog aanslaat, bestaat uit 39 gouden munten toegeschreven aan de Eburonen en 70 zilveren munten (‘regenboogschoteltjes’), vermoedelijk ook door de Eburonen geslagen. Mogelijk zijn de munten in Berg, bij Tongeren. of in Maastricht gemaakt. De munten zijn begraven in de periode dat Julius Caesar vanuit Gallië bezig is aan een bloedige verovering van de lage landen. Op meer plaatsen langs de Sambre (F en B) en in Belgisch Limburg zijn dergelijke schatten gevonden.
In totaal zijn in Amby 107 munten gevonden.
Metaaldetector
De schat in Amby is tussen 60 en 50 voor Christus begraven. Vrijwel zeker om de kostbaarheden te verbergen voor de Romeinen. Die zijn onder leiding van Julius Caesar bezig om Gallië en de Lage Landen te veroveren. De Eburonen in deze regio en andere stammen verzetten zich samen tegen de Romeinse invasie maar verliezen de strijd. Caesar zelf schept er over op dat hij de Eburonen als wraak voor hun verzet heeft uitgeroeid.
De muntschat wordt in 2008 gevonden door een inwoner van Amby die met een metaaldetector de maïsakker op de hoek van de Bodemsweg en de Molenweg afspeurt. De munten zijn destijds in een leren of stoffen zak op zo’n 65 cm diepte begraven.
Foto’s VU Amsterdam
De naam van de Pottina-munt suggereert ten onrechte Romeinse oorsprong.
