EXPO – Boven het maaiveld

Vanaf 23 april 2025 zet het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden de Nederlandse archeologie in het
zonnetje met de grote zomertentoonstelling ‘Boven het maaiveld’. De tentoonstelling toont een breed
scala aan archeologische ontdekkingen uit de periode 2000-2025. Met meer dan 500 vondsten uit ruim 200
vindplaatsen in Nederland en het Caribisch gebied, belooft het een feest der herkenning vol verrassingen
te worden. Bezoekers zien er iconische vondsten zoals ‘Barry’, het scheepsbeeld dat bij Texel uit zee werd
gevist, en ‘Krijn’, de eerste Nederlandse Neanderthaler. Maar ook minder bekende, minstens zo
fascinerende bodemvondsten krijgen een podium: de oudste sok van Europa, een Romeins aspergemesje,
een Japans porseleinen bordje uit een beerput in Vlissingen en een roodstenen hanger uit Bonaire.
Daarnaast komen grote opgravingsprojecten aan bod, zoals de prehistorische zonnekalender van Tiel en
het 15de-eeuwse koggeschip uit de IJssel. De expositie besteedt ook aandacht aan de verschillende
opgravers — van overheidsinstanties en archeologische bedrijven tot detectorzoekers en vrijwilligers.
Door de hele tentoonstelling loopt de centrale vraag: Wat maakt een vondst waardevol? Bezoekers
worden uitgenodigd om mee te filosoferen over welke objecten er voor hen persoonlijk ‘boven het
maaiveld uitsteken’.

www.rmo.nl/bovenhetmaaiveld

Enkele Romeinse vondsten uit deze expo in ’the picture’

Groene asperge als heft

De nieuwe tentoonstelling laat de topstukken zien van 25 jaar archeologisch onderzoek tussen 2000 en 2025 in Nederland en de Cariben. Ook vondsten uit de Romeinse periode zijn opgenomen in deze staalkaart van moderne archeologie. Bijvoorbeeld een bronzen mesje, in 2002 gevonden in de gracht van het Romeinse fort Laurium in Woerden. Voor de giet-mal van het heft is waarschijnlijk een echte groene asperge gebruikt.

Infanteriehelm

Dicht bij huis voor het RMO werd in 2018 in Leiden een infanteriehelm uit 50 – 100 na Christus gevonden. Hij is samengesteld uit losse onderdelen waaronder een brede nekbeschermer. De voorkant is versierd met een dolfijn en een ander zeewezen. Aan de achterkant en op de linker wang-klep zijn ter decoratie gestileerde tempelgebouwtjes aangebracht. Op de nekbeschermer is een naamplaatje bevestigd maar de naam van de eigenaar is helaas niet meer leesbaar.