Plan in Vetschau voor bouw Romeinse woning
Auteur: Harry Lindelauf
Fotografie: Harry Lindelauf
Laten we in Vetschau op het terrein van 4Linden een Romeins woon- en werkhuis bouwen. Waar leerlingen het (oude) vak in de praktijk leren en bezoekers dankzij het gebouw de Romeinse geschiedenis kunnen beleven.
Met die boodschap ijveren initiatiefnemers Christiane Vaeßen, honorair-consul van Nederland in Aken en architect Andreas Dilthey in Aken en de regio voor dit bouwidee. Lukt het de benodigde subsidies te verkrijgen, dan is het Romeinse huis straks een welkome aanvulling op het Romeinse landschapspark waar in Simpelveld-Bocholtz aan wordt gewerkt.
Aan de Via Traiana
Vetschau, gelegen tegenover de Romeinse vallei van Bocholtz, ligt direct aan de Via Traiana, de Romeinse weg tussen Heerlen en Aken. Het tracé van de weg is op luchtfoto’s herkenbaar als een rechte lijn door het landschap. Het is mogelijk dat een deel van de Romeinse weg onder de groene oase 4Linden ligt. En die oase van Andreas Dilthey is de beoogde plek voor het Romeinse bouwplan.
4Linden is een buitenplaats met een ideaal: Mensen bij elkaar brengen en samen ideeën bedenken hoe we in balans met de aarde kunnen leven. Op het terrein draait het om rust en harmonie met de natuur.
Klassieke Romeinse bouw
Gaat het bouwplan door dan krijgt 4Linden een Romeins hoofdstuk met de bouw van een woonhuis met een keuken/woonkamer, slaapkamers, een veranda, een werkplaats en een stal. Het ontwerp volgt de klassieke Romeinse bouw, zoals die bekend is van opgravingen in de omgeving: de muren staan op een sokkel van lokale natuursteen. Het muurwerk is een skelet van eikenhout, gevuld met een vlechtwerk van riet dat wordt afgedekt met een mengsel van stro en leem. En ja, precies zo is op het platteland van de regio tot in de 19de eeuw gebouwd. De werkplaats en de stal worden overigens gebouwd met luchtgedroogde bakstenen van leem die ter plaatse worden gemaakt.
Eenvoudige oplossingen
Een belangrijk doel van het project is samenwerking met Akense vakscholen. De leerlingen doen tijdens de bouw van de Romeinse gebouwen echte werkervaring op. Het werkaanbod is breed genoeg om plaats te bieden aan 12 ambachten zoals metselaars, timmerlieden, dakdekkers en meubelmakers. Iedereen werkt in de praktijk met natuurlijke materialen als hout, stro en leem. Andreas Dilthey: ‘Wij willen laten zien met welke middelen de mensen toen hun dagelijks leven vormgaven en gemakkelijker maakten. En dat je met deze materialen ook nu nog kunt bouwen. De cruciale vraag is: wat kunnen wij vandaag van de Romeinen leren?’
Ideale kans
’Met de aarde, niet tegen de aarde’, is het motto van Andreas Dilthey al sinds zijn studie architectuur in Aken. Dat betekent enerzijds bouwen met natuurlijke materialen zoals leem en anderzijds leven in harmonie met onze planeet.
Destijds ontdekte hij vlak bij zijn woonplaats een verlaten landarbeidershuis. ‘Het was een ruïne, het dak deels ingestort, je kon door het plafond de hemel zien. Toen ik de deur wilde openen, viel die samen met het kozijn naar binnen. Ik wilde architectuur niet alleen theoretisch bestuderen, maar ook praktisch leren. Vooral wilde ik ontdekken hoe je met leem bouwt. Dit project bood mij de ideale kans om theorie en praktijk te verbinden.’
Andreas Dilthey ging aan de slag en werkte, vanuit Vetschau, zo’n 25 jaar als architect en kunstenaar om zijn gezin te onderhouden. Toen de kinderen volwassen waren, verwezenlijkte hij zijn visie. Anno 2025 woont hij met 11 anderen in 4Linden aan de rand van Vetschau.
‘Mijn antwoord op de buitenwereld’
Op 4Linden draait het om rust en harmonie met de natuur. Er staan twee woningen, een café (alleen op zondag open tijdens de zomer), een zaal voor bijeenkomsten, een museum gewijd aan het leven en werken van de boeren, een schuur, een stal, een kapel en drie circuswagens. Tussen de gebouwen liggen twee moestuinen en een fruitboomgaard en een kruidentuin. De levende have bestaat uit ezels, geiten, kippen, ganzen en eenden, goed bewaakt door twee honden.
Zo veel mogelijk zelfvoorzienend zijn en in harmonie met jezelf en de natuur, dat is waar Andreas Dilthey voor staat: ’Per jaar verbruiken we wereldwijd 1,7 keer de aarde, Duitsland 3 keer en de VS zelfs 5,1 keer. Het is goed als we ons afvragen waarom we steeds meer willen. Je kunt een zinvol, harmonisch leven leiden gedragen door eenvoud, schoonheid, overvloed en diversiteit. Het kan, en 4Linden is mijn antwoord op de buitenwereld.’
‘De cruciale vraag is: wat kunnen wij vandaag van de Romeinen leren?’— Andreas Dilthey
Het Interreg Maas-Rijn-programma heeft het toeristische project VIA VIA erkend als een goed initiatief met een uitvoeringsbedrag van €4.567.252,40 en heeft een EFRO-bijdrage toegekend van €2.283.626,17. Het project wordt tevens ondersteund door de Europese Unie, met cofinanciering van het Ministerie van Economische Zaken van Noordrijn-Westfalen, de Provincie Limburg en de Regio Deal Parkstad Limburg.
