Boerderij of goudmijn?
Villa Ten Hove
Wat een schril contrast met nu: een weidse akker waar ooit de grootste Romeinse villa van ons land stond. Het indrukwekkende landbouwbedrijf was nog tien keer groter dan de gemiddelde boerderij van nu. De gigantische facade met een bijna 200 meter brede zuilengalerij moet ongelofelijk indrukwekkend geweest zijn.
In de tijd van Villa Ten Hove was graan goud waard. Hier werden gigantische hoeveelheden spelt geteeld. Een voedzaam graan dat de Romeinen hierheen brachten. Voor de enorme opbrengsten was er een bijpassende graanschuur. De rijkdom die dit bracht, zorgde voor een luxe onderkomen voor de landeigenaar. Er zijn resten gevonden van een badhuis, vloerverwarming, mozaïek en wandschilderingen.
Bijzonder aan de opgravingen bij Villa Ten Hove is het onderzoek naar plantresten. De zogenaamde archeobotanie onthult onzichtbare informatie uit de grond, zoals verkoolde granen of piepkleine pollen. Zo weten we tweeduizend jaar later dat er hier massaal spelt werd geteeld en dat men hier kruiden kweekte om mee te koken, een Romeins gebruik.
leuk om te weten
- Zuid-Limburg: graanschuur van de Romeinen
- De Romeinen hadden al vrij snel door hoe vruchtbaar de lössgrond in Zuid-Limburg is. Zij maakten hier dankbaar gebruik van voor de teelt van ontzettend veel spelt. Op kleinere schaal er werden ook andere granen geteeld, zoals emmer, tarwe, gierst, gerst, rogge en haver. Dat graan werd over de Via Belgica richting de Rijn vervoerd. Hier stonden duizenden Romeinse soldaten gelegerd om de grenzen van het Romeinse Rijk te verdedigen. Voor al die hongerige monden was Zuid-Limburg de graanschuur.
- Zuilen en symmetrie
- Voordat de Romeinen heersten in Zuid-Limburg, leefden er in dit gebied Kelten. Zij woonden in hutten gemaakt van leem en hout. De Romeinen pakten het anders aan: zij bouwden huizen van Kunradersteen gemetseld met mortel, een voorloper van beton. Daken waren niet meer van riet, maar van aardewerken dakpannen. Ze maakten vele verschillende kamers in een huis, voorzien van vloer- en wandverwarming. De binnenmuren versierden zij met fresco’s en beeldhouwwerken. Wat betreft de architectuur waren er veel zuidelijke invloeden: Romeinen waren dol op zuilengalerijen en symmetrie.
- Koken met kruiden
- Gerechten op smaak brengen met kruiden was een Romeins gebruik dat men hier voor de komst van de Romeinen nog niet kende. Vaak werden de sterke smaken van kruiden gebruikt om eten dat al een eindje ‘over de datum’ was, beter te laten smaken. De Romein Marcus Gavius Apicius schreef een kookboek waarin we kunnen lezen dat hij vrijwel elk gerecht opluisterde met lavas, een kruid dat we nu kennen als de ‘maggi-plant’.